یکی از سربازان شوکهشدهی فیجیایی برایم میگفت: «حزب الله چند خمپاره از نزدیکی پایگاه [ما] شلیک کرد، بعد از آن بود که اسرائیلیها ما را موشکباران کردند.»
یک سرباز دیگر که مثل برقگرفتهها به دور دست چشم دوخته بود میگفت: «نمیتوانم حرف بزنم. خیلی ناراحتم. باید الان به صلح برسند.»
محکومیت بینالمللی قانا و تشکیل تیم تحقیقاتی سازمان ملل
حتی تا همین امروز هم کسی تعداد دقیق کسانی که در کشتار قانا در 18 آپریل 1996 کشته شدند را نمیداند. تخمینها تعداد 102 تا 109 شهید و بیش از 200 مجروح را برآورد میکنند.
کشتار قانا بلافاصله با محکومیت بینالمللی مواجه شد. کلینتون هم که تا پیش از این در مقابل این جنگ با تردید [و بدون قاطعیت] صحبت میکرد، ناگهان خواستار «آتشبس فوری» شده و وزیرخارجهاش وارن کریستوفر را به منطقه فرستاد.
[البته این موضع، طبیعتا بیش از هرچیز ناشی از شدت فشار افکار عمومی جهان در قبال این کشتار باور نکردنی بوده است وگرنه تا همین چند روز پیش از آن، آمریکا تمایلی به اتمام جنگ نشان نمیداد].
دبیر کل سازمان ملل متحد پطرس غالی هم اعلام کرد که از این کشتار «شوکه» شده و «عصبانی» است. او هم مشاور نظامیِ هلندیاش (فرانکلین فن کاپن) را برای انجام تحقیق به لبنان فرستاد.
تکذیب شلیک توسط حزب الله و اسرائیل اسرائیل به نپذیرفتن مسئولیت
اولین عکسالعمل اسرائیلیها شکل دستپیش گرفتن را داشت. پرز [به جای پذیرفتن مسئولیت این جنایت] گناه را به گردن حزب الله انداخت که از جایی در نزدیکی مقر یونیفل اقدام به شلیک خمپاره و موشک کرده و اعلام کرد که حمله ادامه خواهد داشت.
در بیروت، حزب الله با صدور بیانیهای اقدام به شلیک از محلی در نزدیکی پایگاه یونیفل را تکذیب کرد. [البته با توجه به صداقت مثالزدنی مقاومت در کل تاریخش، باید پذیرفت که حتما این مسئله صحیح است و اسرائیل بدون توجیه و شاید هم برای انتقام گیری از مردم یا افزایش فشار روانی به مقاومت دست به این کشتار زده و یا اگر هم کسی از آنجا خمپارهای شلیک کرده، نیروهای حزب الله نبودهاند و یا آنکه حل شلیک خمپاره واقعا نزدیک به پایگاه سازمان ملل نبوده است.]
روایت مسئول تحقیق سازمان ملل از چگونگی فاجعه قانا و کشف تناقضات و گافهای صهیونیستها
اما در گزارش فن کاپن آمده بود که 15 دقیقه پیش از حملهی اسرائیل، بین 5 تا 8 خمپاره 120 میلیتری از گورستانی که در مسافت 200 یاردی جنوب غربی پایگاه یونیفل قرار داشته، شلیک شده است. (گزارش مشاور نظامی دبیرکل [سازمان ملل] درباره حمله به تاسیسات سازمان ملل در قانا به تاریخ 18 آپریل 1996، منتشره در 1 می 1996]
[طبق نظر نگارنده:] حزب الله یک واحد کماندویی ایگوز را که مشغول کار گذاشتن مواد منفجره در شمال منطقهی اشغالی [در جنوب لبنان] بود رصد [ وشروع به خمپاره باران آن] کرده بودند. اولین خمپارهها در مسافت تقریبا 100 یاردی کماندوها به زمین خورده بود. خمپارهاندازان سپس مسیر شلیک را با گرای نیروهای رصد حزب الله [که صحنه را زیر نظر داشتند] تصحیح کرده بودند.
در مقابل، اسرائیلیها میگفتند که آنها به عنوان نجات [نیروهای خود] شروع به شلیک کردهاند و با توپخانه، جایی که حزب الله از آن خمپاره شلیک میکرده را زیر آتش گرفتهاند. اسرائیلیها به فن کاپن اعلام کردند: «در اصابت برخی توپها به هدف مشخص شده اشتباه شده و این توپها به پایگاه یونیفل برخورد کرده است. این مایهی تاسف است.»
اما تیم [تحقیقاتی] فن کاپن [از این ادعا] قانع نشده بودند چون در نتیجهی تحقیق میدانی آنها به دلایلی دست یافته بودند که نشانگر اصابت 36 موشک بود اینکه این موشکها به دو محل مختلف شلیک شده بودند: یکی، یک مجموعه از ساختمانها در نزدیک گورستان یعنی همانجایی که تیم حزب الله حضور داشتند، و دوم، وسط مقر فرماندهی تیپ فیجییایی [یونیفل]. شاهدان اعلام میکردند که به صورت واضحی، ضربات موشکی در طول حملهای که 17 دقیقه طول کشید، از محل اول به سمت پایگاه یونیفل تغییر هدف داد. به عبارت دیگر، در مرحلهای از موشکباران، اسرائیلیها هدفشان را از محلی در نزدیکی گورستان به سمت خود پایگاه یونیفل تغییر داده بودند.
فن کاپ وقتی [برای تحقیق] به لبنان اعزام شد اساسا معتقد بود که یک خطای فنی یا اجرایی موجب این کشتار شده است، او در آن زمان معتقد بود این یک حادثهی غم بار است، اما در هر حال یک «حادثه» است. فن کاپن [بعدها در گفتگو با نویسندهی کتاب] به خاطر میآورد: «وقتی به لبنان و به مقر فرماندهی تیپ فیجیایی [در قانا] رسیدم، اولین کاری که کردم این بود که رفتم روی بام ساختمان اصلی مقر و به محل سقوط موشکها نگاه کردم. آن وقت بود که حس وحشتناکی در دلم ایجاد شد. خدای من، فکر نمیکنم این یک حادثه [اتفاقی و غیر عمدی] بوده باشد.»
تیم فن کاپ [در تحقیقاتشان] این را هم دریافتند که اکثر موشکهایی که به مقر یونیفل اصابت کرده دارای سیستمهایی بود که در فاصلهی چند پایی زمین منفجر شود تا کارآیی پرتاب ترکشها به بالاترین حد خود برسد. عموما موشکهای مجهز به این سیستمها ضد نیروهای پیاده نظامی یا نفربرهای سبک استفاده میشود نه برای حمله به جاهای محکمی مثل ساختمانها.
با عمیقتر شدن تحقیقات فن کاپ و تیمش تفسیری که اسرائیلیها از موشکباران قانا ارائه میدادند هرچه بیشتر و بیشتر مورد تردید قرار میگرفت. اسرائیلیها ادعا کردند که از وجود غیرنظامیان لبنانی که در مقر یونیفل پناه گرفتهاند بیخبر بودهاند. این درحالی بود که یونیفل پیشتر به اسرائیل ابلاغ کرده بود که حدود 9 هزار غیرنظامی در مراکز سازمان ملل حضور دارند و این آماری بود که رسانهها به شکل گسترده آن را پوشش دادند.
از آن گذشته در موضوع حضور بالگردها و پهباد شناسایی اسرائیلی در آسمان قانا هم [بین اظهارات صهیونیستها و شاهدان عینی] تناقض وجود داشت. اسرائیلیها چندین بار و مکررا به فن کاپن گفته بودند که «چه پیش از حمله، چه در حین آن و چه پس از آن» نیروی هوایی اسرائیل در آسمان قانا حضور نداشته است. اما این سرلشگر هلندی دلیلی در دست داشت که از شهادت دادن 35 شاهد عینی (از جمله تعدادی از نیروهای پاسدار صلح یونیفل) و نظامین و غیرنظامیان لبنانی به دست آمده بود و همگی آنها شهادت میدادند که در زمان حملهی موشکی، یک پهپاد و چند بالگرد [اسرائیلی] را در کنار قانا دیدهاند.
[فرانکلین فن کاپن، مشاور نظامی دبیرکل سازمان ملل و مسئول تحقیق درباره کشتار قانا]
علاوه بر این فن کاپن یک فیلم ویدئویی در اختیار داشت که توسط یک سرباز نروژی یونیفل از بالای یکی از تپههای روبروی قانا گرفته شده بود و به وضوح نشان میداد که پهپاد [اسرائیلی] در زمان حمله، در آسمان قانا در حال پرواز است.
مسئولان اسرائیلی همچنین مدعی شدند که نیروهای حزب الله که خمپارهها را شلیک کرده بودند، برای در امان ماندن از آتشباری اسرائیلیها به داخل پایگاه یونیفل فرار کرده بودند. این ادعا، این سوال روشن را ایجاد میکرد که اگر پهپاد اسرائیلی در آسمان منطقه حضور نداشته و تصاویر مستقیم ویدئویی برای اسرائیل نمیفرستاده، آنها از کجا مطمئن شدهاند و با قاطعیت میگویند که نیروهای حزب الله به داخل پایگاه یونیفل فرار کردهاند؟!
فن کاپن به این احتمال رسیده بود که اسرائیلیها از حمله به محل شلیک خمپارهها به حمله به مقر یونیفل تغییر هدف داده بودند چون تصاویری که پهپاد شناسایی ارسال میکرد نشان میداد که نیروهای حزب الله وارد پایگاه یونیفل شدهاند.
در واقع، سرهنگ عمیرام لفین، فرمانده تندخوی منطقهی شمالی در ارتش اسرائیل، به نحو ناخواسته در مقابل فن کاپن به این مسئله اعتراف کرده بود. در دیدار فن کاپ با او، لفین با عصبانیت این تحقیقات را محکوم کرده و سازمان ملل را متهم کرده بود که جهتگیری ضد اسرئیلی دارد [!!!] و گناه را به گردن حزب الله انداخته بود که از کنار مقر یونیفل اقدام به شلیک موشک و خمپاره کرده است. به گفتهی فن کاپن: «[لفین] بعد گفت: "ولی ما پنج یا شش تا از اشرار را دیدیم که به داخل پایگاه فرار میکردند." از او پرسیدم: "این را از کجا میگویی؟" اینجا بود که فهمید که اشتباه کرده و تلاش کرده واقعیت را تحریف کند. ... این یک نشانهی واضح برای من بود مبنی بر اینکه لفین کاملا میداند چه شده است.»
افتخار نظامیان اسرائیلی به کشتار بیگناهان
درحالیکه مسئولان اسرائیل درباره این کشتار، با تعابیر حاکی از ناراحتی و تاسف سخن میگفتند، هیچ نشانهای نبود که نشان دهد نیروهای توپخانه که اقدام به گلوله باران قانا کرده بودند احساس پشیمانی شدید یا عذاب وجدان دارند. مثلا در مقالهی ویژهای که هفتهی نامهی اسرائیلی کول هعیر منتشر کرد، بسیاری از نظامیان اسرائیلی علنا اعلام کرده بودند که این کشتار برایشان اهمیتی ندارد. به گفتهی یکی از نیروهای توپخانهای، سروانی که مسئول آن واحد بود، چند دقیقه بعد از گلولهباران مرگبار [قانا] به نیروهایش گفته بود: «این جنگ است. خب اوباش به شما تیراندازی میکنند، شما چه کار [جز بمباران کردن بیگناهان!] میتوانید بکنید؟» این سرباز ادامه داده بود: «به ما گفت که ما خوب با توپ شلیک میکنیم و باید همینطور به کارمان ادامه دهیم چون میدانید که میلیونها عرب وجود دارند [باید همهشان کشته شوند!]»
[شیمون پرز، صلح طلب ترین سیستمدار صهیونیستها و برنده جایزه صلح نوبل 1995! که در زمان کشتار قانا نخست وزیر این رژیم بود!]
یک نظامی دیگر هم گفته بود: «هیچ کس دربارهی این موضوع طوری حرف نمیزد که انگار اشتباهی رخ داده. ما در حالیکه خاطر [و وجدان]مان آسوده بود وظیفهمان را انجام دادیم. حتی اس [همان سروان] به ما گفت که خوب عملکردیم و آنها [که در قانا تکهتکه شدند] کسی نبودند جز یک سری موش عرب (اصطلاحی که در زبان عبری عامیانه به کار میرود).»
موضع نظامیان اسرائیل درباره تحقیقات فن کاپن: مزخرفات انساندوستانه!
فن کاپن در جریان تحقیقاتش از همین واحد توپخانهای هم بازدید کرد. به گفتهی او، سربازان و افسران «شدیدا عصبی بودند و خیلی احتیاط داشتند که به من چه میگویند. موضعشان طوری بود که انگار میخواستند به من بگویند اینجا آمدهای و وسط جهنم چه میخواهی؟ ما وسط چنگیم. این کبوترانگیها [صلحطلبی] و این مزخرفات انساندوستانه چیست؟»
موضع ستزهجویانه درباره فن کاپن و تیمش به تعداد معدودی از نظامیان ترشروی اسرائیلی محدود نمیشد. مثلا با وجود هماهنگی با ارتش اسرائیل، کاروانی که تیم [تحقیقاتی] سازمانی ملل را از جادهی ساحلی بیروت به ناقوره میبرد، در کنار شلیکهای مکرر ناوچههای جنگی اسرائیلی طی مسیر کرد. حتی در جریان تحقیق و در روزهایی که خوشههای خشم ادامه داشت، آتش توپخانه و حملات هوایی همچنان همراه فن کاپن و تیمش بود و مکانهای بسیار نزدیک به خط سیر آنها را هدف قرار میداد.
ادامه دارد ...
مترجم: وحید خضاب
[مطالب مندرج در این سلسله مطالب لزوما مورد تأیید رجانیوز و مترجم نیست و تنها به جهت حفظ امانت به صورت کامل نقل شده است. خصوصا مطالب مرتبط با نیروهای ایرانی و یا سران مقاومت، نیازمند تأیید از سوی مراجع ذی صلاح است.]